Obóz edukacyjny „Z matematyką przez świat”

Warsztaty edukacyjne dla młodzieży polonijnej

W dniach 18-24 września 2016r. w Ostródzie odbył się obóz edukacyjno-wypoczynkowy dla polonijnej młodzieży z Ukrainy. Działanie jest kontynuacją długofalowego programu „Polonijna Akademia Wiedzy i Umiejętności” realizowanego we współpracy z najlepszymi polskimi uczelniami wspierającymi uzdolnioną w zakresie nauk ścisłych młodzież polskiego pochodzenia z Litwy, Ukrainy, Czech, Białorusi.

Uczestnikami obozu byli laureaci III edycji międzynarodowego konkursu matematycznego „Z matematyką przez świat” organizowanego przez Warmińsko-Mazurski Oddział Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” w Olsztynie we Współpracy z Wydziałem Matematyki i Informatyki UWM (pierwsza edycja odbyła się w 2014r.).  Projekt ma na celu nie tylko popularyzowanie i zachęcenie uczniów do nauki matematyki, ale także inspirowanie, wspomaganie i prowadzenie wszechstronnej współpracy Polonii oraz Polaków z zagranicy z Ojczyzną w dziedzinie oświaty i nauki, a także zainicjowanie oraz wspieranie międzynarodowej współpracy uzdolnionej młodzieży ze szkół polskich i polonijnych. Do udziału w tegorocznej edycji zgłosiło się 5 szkół z Litwy, 5 szkół z Ukrainy oraz 2 szkoły na Białorusi. Łącznie udział w etapie konkursowym wzięło blisko 264 uczniów ze szkół z  polskim językiem nauczania. Należy nadmienić, że do udziału w etapie konkursowym zostały również zaproszone polskie Szkoły Podstawowe z terenu województwa warmińsko-mazurskiego, które zgłosiły 121 uczniów. Do finałowego etapu – udziału w obozie edukacyjnym zostali zakwalifikowani uczestnicy, którzy zdobyli największą liczbę punktów.

W ciągu 7-dniowego pobytu laureaci mieli okazję uczestniczyć w zajęciach edukacyjnych prowadzonych przez kadrę wydziału Matematyki i Informatyki UWM. Podczas zajęć uczestnicy pogłębili swoją wiedzę w zakresie grafiki komputerowej, astronomii oraz poznali tajniki sterownia robotami za pomocą gestów.

Program merytoryczny obejmował m.in.:

• Geometryczne eksperymentowanie: na warsztatach uczniowie zapoznali się z  bryłami platońskimi, składali je z klocków Reko, poznali ich pochodzenie oraz zastosowanie w życiu. Na zakończenie rozwiązywali zagadki dotyczące brył platońskich, np. ile i jakie siatki ma sześcian, jak z sześciu zapałek złożyć cztery trójkąty, itp.
• Kodowanie i odkodowywanie drzew: drzewo w teorii grafów to graf spójny, który nie zawiera cykli. Na warsztatach został przedstawiony algorytm (kod Prufera), który umożliwia zapisanie (zakodowanie) drzewa w postaci skompresowanego ciągu bez podawania pełnej listy jego krawędzi. Uczestnicy dowiedzieli się także jak takie drzewo odkodować oraz poznali związek kodu Prufera z liczbą wszystkich drzew oznaczonych na wierzchołkach.
• Zastosowanie pakietu SCILAB w prostych obliczeniach i geometrii: warsztaty skupione na wykonywaniu prostych obliczeń, wprowadzeniu pierwiastków, rysowanie wielokątów foremnych z użyciem Twierdzenia Pitagorasa.
• Podobieństwo i proporcja: w trakcie warsztatów uczestnicy próbowali odpowiedzieć na pytanie co znaczy „być podobnym” – od znaczenia potocznego do ścisłego określenia matematycznego. Wykorzystano także proporcję w różnych aspektach, nie tylko geometrycznym.
• Zaprogramuj wielokąty – w trakcie warsztatów w pracowni komputerowej uczestnicy poznali proste instrukcje języka programowania SCRATCH i wykorzystywali je dorysowania wielokątów. SCRATCH to intuicyjny, wizualny język programowania łatwy do opanowania nawet w nauczaniu wczesnoszkolnym. Programowanie odbywa się w sposób wizualny – elementy języka mają kształt puzzli, a poprzez przeciąganie mogą być układane w  określonym porządku. Uczniowie otrzymali za zadanie narysować wielokąty  – od łatwego rysowania kwadratów po zadania wymagające kreatywności i dobrej znajomości wielokątów.

            Edukacyjną część obozu dopełniła wizyta w Centrum Nauki Hewelianum w Gdańsku, które zajmuje się popularyzacją nauki organizując interaktywne i multimedialne wystawy w  nowoczesny sposób pokazujące inne oblicza nauki. Pomagają one zrozumieć fizykę, astronomię, historię czy biologię, a także chemię i królową nauk – matematykę. Uczestnicy obozu mieli okazję obejrzeć wystawę „Dookoła Świata”, która została poświęcona 7 kontynentom oraz ich florze i faunie czy też regionalnym potrawom. Dzięki wystawie młodzież poznała także tajemnice wnętrza ziemi, w tym wulkanów i siły wstrząsów sejsmicznych.

            Podczas wizyty w Centrum Hewelianum uczestnicy mieli także okazję zobaczyć wystawę „Z energią”, która prezentuje określony rodzaj energii lub przemianę jednej formy energii w inną. W ogromnych akwariach można zrobić falę tsunami lub wprawić w ruch śrubę Archimedesa. Uczniowie mogli poznać tutaj drugie życie śmiecia, wiązką światła wprawić w  ruch samolot albo przyjrzeć się zanieczyszczeniu naszej planety z perspektywy Kosmosu. W formie samodzielnych eksperymentów i zabawy dowiedzieli się także ile lat mają nasze uszy, jak wygląda bateria pod rentgenem, czym jest ziemski piec, czy ile drzewa powstaje z  jednego drzewa.

Oprócz zajęć edukacyjnych na Uniwersytecie oraz w Centrum Nauki Hewelianum młodzież miała również okazję uczestniczyć w ciekawych lekcjach matematyki, przyrody i  języka polskiego zorganizowanych przez nauczycieli Szkoły Podstawowej nr 1 im. Armii Krajowej w Ostródzie.

            Oprócz części edukacyjnej, organizatorzy zadbali również o atrakcyjny program wypoczynkowy, którego celem była zarówno integracja uczestników, jak i  popularyzacja oraz doskonalenie znajomości języka polskiego.

W bogatym programie rekreacyjnym nie zabrakło takich atrakcji jak wyjście do kina, na basen, kręgle, wizyta w zoo czy też udział w turnieju sportowym oraz dyskotece.

Zgodnie z założeniem projektu ukierunkowanego na doskonalenie znajomości języka polskiego poprzez konwersację z rówieśnikami z Polski, do udziału w obozie zostali zaproszeni laureaci konkursu matematycznego ze szkół podstawowych w województwie warmińsko-mazurskim. Przez 7 dni, w obozie uczestniczyło 4 uczniów z Polski co umożliwiło uczestnikom zarówno doskonalenie umiejętności matematycznych, jak i stworzyło warunki do nawiązania nowych, trwałych kontaktów koleżeńskich z rówieśnikami z Polski.

Dzięki stałemu kontaktowi z rówieśnikami z Polski (zarówno podczas części dydaktycznej jak i rekreacyjnej) młodzież polonijna  miała okazję do doskonalenia umiejętności językowych (wzbogacenie leksyki, doskonalenie sprawności komunikacyjnej), nawiązania znajomości, poznania historii regionu, a część dydaktyczna upowszechniła wiedzę matematyczną oraz wdrożyła uczniów do samodzielnego, logicznego oraz twórczego myślenia.