Jak dwujęzyczność wpływa na rozwój?
To pytanie, które najczęściej słyszę od rodziców dzieci dwujęzycznych. Najczęściej zetknęli się już oni z mitami dotyczącymi dwujęzyczności i obawiają się, że może być ona dla ich potomstwa szkodliwa. Rzeczywistość jest zgoła inna.
Badania naukowe przeprowadzone na całym świecie dowodzą, że dwujęzyczni z dwoma dobrze rozwiniętymi językami mają lepiej niż jednojęzyczni rozwinięte myślenie dywergencyjne (twórcze), szczególnie w zakresie płynności i giętkości.
Ponadto charakteryzują się analitycznym podejściem do języka jako systemu i większą świadomością metajęzykową, która jest czynnikiem o decydującym znaczeniu dla rozwoju umiejętności czytania u dzieci.
Oznacza to, że osoby dwujęzyczne wcześniej niż osoby jednojęzyczne osiągają gotowość do podjęcia nauki czytania.
Dwujęzyczni wcześniej osiągają kolejne stadia rozwoju psychicznego, a w tym rozwoju mowy. Przyswajanie dwóch języków promuje rozwój każdego z nich.
Osiągają także znacznie lepsze wyniki niż osoby monolingwalne w testach inteligencji, a szczególnie wysokie w podtestach manipulacji symbolami oraz szybkości przetwarzania informacji.
Wykazują wyższą niż norma wiekowa wrażliwość na potrzeby odbiorcy w procesie komunikacji oraz wyższą skuteczność komunikacji.
Równomierna stymulacja obu języków osoby dwujęzycznej daje jej więc ogromne korzyści, przyspieszając rozwój kompetencji komunikacyjnej oraz ogólny rozwój intelektualny.
Efektem szybszego rozwoju intelektualnego są lepsze wyniki w nauce. Szczególnie szybkie postępy w nauce szkolnej osiągają dzieci uczęszczające do dwujęzycznych szkół, w których używa się na zmianę obu ich języków jako instrumentu przekazywania wiedzy (język wykładowy).
Teraz już wiemy, jak dwujęzyczność wpływa na rozwój. Od razu nasuwa się pytanie, w jaki sposób dwujęzyczne życie wspomaga rozwój.
Mechanizm pozytywnego oddziaływania dwujęzyczności na rozwój psychiczny
Szerszy i bardziej zróżnicowany zasób doświadczeń dzięki operowaniu dwoma językami i funkcjonowaniu w dwóch kulturach. Oznacza to dodatkowy zasób znaczeń oraz wartości i stylów myślenia.
Częste przełączanie kodów zwiększa elastyczność myślenia, gdyż wymaga szybkiej zmiany zachowań językowych adekwatnie do sytuacji.
Świadome i podświadome porównywanie swoich języków przez osobę dwujęzyczną. Ciągłe porównywanie niuansów znaczeniowych, form gramatycznych, koncentracja na języku w celu uniknięcia interferencji, powodują wcześniejsze osiągnięcie świadomości metajęzykowej.
Dwujęzyczność umożliwia dziecku widzenie języka jako jednego systemu spośród wielu oraz traktowanie swego posługiwania się językiem w bardziej ogólnych kategoriach, przez co wspomaga u dziecka proces obiektywizacji.
Opłaca się być dwujęzycznym!
Autorką tekstu jest Aneta Nott-Bower, polski logopeda pracujący z dziećmi dwujęzycznymi w Wielkiej Brytanii.
Artykuł ukazał się na portalu: polskilogopeda.net
Kontakt z autorką:
info@bilingualhouse.com, anottbower@gmail.com
